fbpx
Masz pytanie? Zadzwoń 24h! +48 795 790 719 kancelaria@mentorgroup.pl

Zadośćuczynienie

Niesłuszne aresztowanie

Odszkodowanie za niesłuszne aresztowanie

Prawo do odszkodowania oraz zadośćuczynienia przysługuje wtedy, gdy ktoś był pozbawiony wolności w toku postępowania na skutek zatrzymania lub zastosowania środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, a następnie wydano w stosunku do takiej osoby prawomocny wyrok uniewinniający lub orzeczenie o umorzeniu postępowania. Odszkodowanie przysługuje tylko wtedy, gdy zatrzymanie lub tymczasowe aresztowanie miało „niewątpliwie niesłuszny” charakter (niesłuszne aresztowanie).

Zastosowanie tymczasowego aresztowania nie oznacza, że organ prowadzący postępowanie karne słusznie zastosował ten środek zapobiegawczy. Czasami zdarza się, że podejrzany lub oskarżony nie jest sprawcą przestępstwa i tym samym nie było podstaw do stosowania powyższej instytucji.

Sam fakt prawomocnego uniewinnienia nie ma zatem decydującego znaczenia dla przyjęcia „niewątpliwej niesłuszności” tymczasowego aresztowania. Niewątpliwie niesłuszne jest bowiem tylko takie tymczasowe aresztowanie, które spowodowało dolegliwość, której oskarżony (podejrzany) nie powinien był doznać w świetle całokształtu okoliczności, a więc i ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie, w której taki środek stosowano.

Trudno sklasyfikować okoliczności, mogące hipotetycznie wypełnić znamiona definicji legalnej „niewątpliwie niesłusznego” tymczasowego aresztowania. Nie mniej jednak analiza bogatego orzecznictwa pozwala na podanie choć kilku przykładów: tymczasowe aresztowanie oparte na wymuszonym przyznaniu się do winy; linia obrony podejrzanego w kierunku obrony koniecznej, przy braku dowodów przeciwnych, w warunkach, gdy odrzucenie obrony koniecznej wynika wyłącznie z wewnętrznej oceny prowadzącego postępowanie.

Odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne aresztowanie należy się również w przypadku, gdy doszło do uchylenia skazującego orzeczenia i umorzenia postępowania wskutek okoliczności, które nie zostały wcześniej uwzględnione, np. gdy sąd pominął, że doszło do przedawnienia odpowiedzialności karnej za dane przestępstwo.

Warto wspomnieć, że w przypadku śmierci niewątpliwie niesłusznie tymczasowo aresztowanego podmiotami uprawnionymi do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych stają się osoby, które wskutek wykonania środka zapobiegawczego utraciły należne utrzymanie, przysługujące z mocy ustawy albo faktycznie stale dostarczane z uwzględnieniem zasad słuszności.

Postępowanie sądowe o odszkodowanie za niesłuszne aresztowanie

Pozew składa się w sądzie okręgowym, w okręgu którego wydano orzeczenie w pierwszej instancji albo doszło do zwolnienia tymczasowo aresztowanego lub zatrzymanego.

Pozew nie podlega opłacie.

Ważne!: roszczenia przedawniają się już po upływie roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia dającego podstawę do odszkodowania i zadośćuczynienia np. wyroku uniewinniającego, a w wypadku tymczasowego aresztowania – od daty uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, w razie zaś zatrzymania – od daty zwolnienia.

Pomagamy klientom na terenie województwa
małopolskiego, lubelskiego, podkarpackiego i świętokrzyskiego.