fbpx
Masz pytanie? Zadzwoń 24h! +48 795 790 719 kancelaria@mentorgroup.pl

Odszkodowanie za Służebność Przesyłu

Instytucja służebność przesyłu została wprowadzona do polskiego prawodawstwa z dniem 3 sierpnia 2008r. art. 1 pkt. 2 ustawy z 30 maja 2008r. (Dz.U. 08.116.731) zmieniającej ustawą Kodeks Cywilny (zwany dalej k.c.) w celu uregulowania stosunków prawnych dotyczących urządzeń przesyłowych, między przedsiębiorcami przesyłowymi i właścicielami nieruchomości, na których takie urządzenia się znajdują.

Służebność przesyłu polega na uregulowaniu prawa przedsiębiorstwa przesyłowego do konkretnych urządzeń przesyłowych ? zarówno linii elektroenergetycznych jak i słupów, które razem zajmują określoną przestrzeń nad nieruchomością, a jak wynika z art. 143 k.c. własność gruntu rozciąga się również na przestrzeń nad jej powierzchnią. Nadto skoro służebność przesyłu, choć ma cechy swoiste, to jednak jest rodzajem służebności gruntowej (art. 305 4 k.c.), gdyż jej istnienie jest nierozerwalnie związane z przynajmniej jedną określoną nieruchomością (obciążoną), do wyliczenia wynagrodzenia za ewentualne ustanowienie służebności przesyłu niezbędne jest przyjęcie określonej powierzchni tej nieruchomości związanej z istnieniem tej służebności, niekoniecznie pokrywającej się z fizycznie zajętą samą powierzchnią (bez określonej przestrzeni ponad nią) gruntu tej nieruchomości. Można też zastanowić się nad możliwością przyjęcia, że służebność przesyłu dotyczy tylko samego gruntu pod słupami podtrzymującymi linie elektroenergetyczne, to w takiej sytuacji do każdego słupa należałoby ustanawiać dodatkowo służebność dojazdu i dojścia do tego słupa, lecz wydaję się, że a na taki zamiar ustawodawcy nie wskazują regulacje z art. 305.

Ponieważ prawo nie reguluje wysokości wynagrodzenia, odszkodowania za ustanowienie służebności. Wynagrodzenie powinno przede wszystkim odpowiadać charakterowi otrzymanego w zamian świadczenia i uwzględniać interesy obu stron. Osobie, która posiada na swojej działce linie przesyłowe należy się adekwatna rekompensata, ustalona w odniesieniu do między innymi stawek rynkowych za korzystanie z danego rodzaju rzeczy, w określonych warunkach z uwzględnieniem czasu posiadania rzeczy przez przedsiębiorcę przesyłowego. Często takie sprawy kończą się w sądzie, gdzie czeka nas wielomiesięczna walka, której końcowego efektu i wartości odszkodowania nie możemy być pewni.

Odszkodowanie za Słupy Energetyczne na Działce

Przy ustanawianiu służebności przesyłu należy się właścicielowi nieruchomości obciążonej odpowiednie wynagrodzenie, przy czym to odpowiednie wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu powinno być ustalone proporcjonalne do stopnia ingerencji w treść prawa własności, uwzględniać wartość nieruchomości i w takim kontekście mieć na względzie szkodę właściciela z uszczuplenia prawa własności. Dowód jej wykazania ciąży na właścicielu zgodnie z regułą art. 6 k.c. (postanowienie SN z dnia 9 października 2012 r., sygn. akt V CSK 491/12, LexPolonica 80834487). W uzasadnieniu tego orzeczenia podniesiono, że przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia wskazówką powinien być także sposób wykorzystywania pozostałych nieruchomości właściciela (pozostałej części nieruchomości) oraz rozwój gospodarczy terenów położonych w sąsiedztwie, a ponadto, że na tych terenach urządzenia przesyłowe są usytuowane, i że w związku z tym ewentualne zamierzenia inwestycyjne właściciela z tych przyczyn mogą być ograniczone. Często też możliwość zabudowy części nieruchomości przez które przebiega infrastruktura przesyłowa jest wyłączona nie tylko z przyczyn faktycznych (istnienie urządzeń), ale głównie z przyczyn formalnych, wśród których należy wymienić przede wszystkim postanowienia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Nie sposób też pominąć, że przedsiębiorca za pośrednictwem urządzeń przesyłowych realizuje cele społeczne w odniesieniu do dostarczania energii elektrycznej, wody czy paliw, także właścicielowi nieruchomości obciążonej, że doprowadzenie tych nośników tysiącom osób musi odbywać się za pomocą urządzeń przesyłowych, które posadowić trzeba na wielu gruntach stanowiących własność osób trzecich.

Użycie w art. 3052§ 1 k.c. słowa „odpowiednie” oznacza, że przewidziane w tym przepisie wynagrodzenie powinno być ustalane każdorazowo indywidualnie i dostosowane do okoliczności istotnych w danej sprawie. Pojęcie wynagrodzenia jest szersze niż pojęcie odszkodowania. W razie powstania szkody fakt ten musi być brany pod uwagę przy określeniu wysokości wynagrodzenia, choć należy się ono właścicielowi nieruchomości obciążonej także wtedy, gdy żadnej szkody nie poniósł.? (tak: wyrok SN, sygn. akt V CSK 491/12).Podsumowując, Sąd Najwyższy wskazał, iż wynagrodzenie powinno być proporcjonalne do stopnia ingerencji w prawo własności oraz uwzględniać wartość nieruchomości, natomiast ciężar dowodu jej wykazania będzie leżał po stronie właściciela.

Konsekwencją powyższego, jest konieczność powołania w każdej sprawie biegłego, który właściwie oceni wysokość wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Należy przy tym zaznaczyć, że nawet brak wniosku właściciela nieruchomości o powołanie biegłego, nie powinno prowadzić do ustanowienia służebności nieodpłatnie. W takim przypadku Sąd powinien dopuścić dowód z urzędu.